diff --git a/content/fb/20201021.md b/content/fb/20201021.md new file mode 100644 index 0000000..5771308 --- /dev/null +++ b/content/fb/20201021.md @@ -0,0 +1,9 @@ +--- +title: "Facebook post op 2020-10-21" +date: 2020-10-21 +link: https://www.facebook.com/redzuurdesem/posts/3569904153130577 +--- + +Ik werd in de zomer geïnterviewd door collega's van KU Leuven voor het magazine van onze faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen. Lees hier over de gekke docent die gebeten is door brood! + +![eva](/fb/docentindekijker.jpg) diff --git a/content/post/2020-11-10-zuurdesem-in-thermos.md b/content/post/2020-11-10-zuurdesem-in-thermos.md new file mode 100644 index 0000000..834b8f9 --- /dev/null +++ b/content/post/2020-11-10-zuurdesem-in-thermos.md @@ -0,0 +1,145 @@ +--- +title: Zuurdesem op temperatuur houden in een Thermos +date: 2020-11-10 +url: /zuurdesem-op-temperatuur-houden-in-een-thermos/ +featured_image: /images/guest-post/thermos_a.jpg +tags: + - starter + - temperatuur +--- + +Een aantal weken geleden contacteerde lezer Dirk Scholliers mij in verband met [mijn boek over zuurdesem](/het-boek) het activeren van zuurdesem. Er zijn verschillende manieren om je moeder starter op temperatuur te houden, zoals de [eerder beschreven](/hoe-onderhoud-ik-mijn-desem/) "slaapstand" in de koeling. Dirk vertelde over een erg inventieve manier om de temperatuur (zo goed als) constant te houden: een _Thermos container_! Met zijn toestemming publiceer ik hier zijn methode. + +--- + +## De Thermos Methode + +[![foto A](/images/guest-post/thermos_a.jpg)](/images/guest-post/thermos_a.jpg) + +Waarom deze methode? Om u mijn idee kenbaar te maken over mijn goedkope manier om mijn zuurdesem te activeren. Waarbij ik min of meer, maar wel ruim voldoende, controle heb over de temperatuur. +In dit kouder tussen seizoen is het een grote hulp voor mij. + +De bijgaande foto’s zullen U alles, zonder woorden, snel duidelijk maken. + +Het draait allemaal om een rvs thermos voedselcontainer. Degene die ik gekocht heb is een Emsa Mobility 1,7L n°509245. Deze is groot genoeg om de grote Weck tulpglas 850 ml te bevatten. De 850 ml gebruik ik om mijn voordeeg voor te bereiden. + +Een [Brod & Taylor Proofer](https://brodandtaylor.com/pages/folding-proofer-slow-cooker) is veel te duur, en neemt veel te veel plaats in... + +Zie foto D en E-4. +De schoenveter bij foto A is om de Weckpot uit de container te heffen. +De Weckpot past juist in de container. +(Toevallig was het die reserve schoenveter die ik het eerst bij de hand had. :-) ) + +[![foto B](/images/guest-post/thermos_b.jpg)](/images/guest-post/thermos_b.jpg) + +Foto B : B1 begintemperatuur van het water in de Weckpot, B2 begintemperatuur van het water dat in de container gegoten wordt, B3 Temperatuur van het water in de Weckpot na 90 minuten bain-Marie in de container. +(De hoeveelheden ben ik vergeten te meten) + +[![foto C](/images/guest-post/thermos_c.jpg)](/images/guest-post/thermos_c.jpg) + +Foto C: Nog eens een herhaling bij meer redelijke temperaturen. C1 begin temp. Weckpot, C 2 Begin temp. water in de container, C 3 temp. In de weckpot na 90 minuten. + +[![foto E](/images/guest-post/thermos_e.jpg)](/images/guest-post/thermos_e.jpg) + +Foto E : Als ik die thermos container kocht waren er twee inzet containers bij. Bij foto E 1 en E 2 is de kleinste inzetcontainer gevuld met water van 32°C. +E 3 : Daarboven staat een kleine weckpot (160ml - Ø 60 mm), voor de starter. + Ik ga er van uit dat U begrepen hebt hoe het werkt. +Zelf ben ik nog aan het experimenteren. +Met de huidige kamertemperatuur die ‘s nacht nogal zakt in het tussenseizoen is die thermos pot een goede hulp. +In 2021 zal de desem, met koel water, dan niet te hevig reageren bij een hittegolf. In de frigo “slaapt” die te veel. :-) + +## Efficiëntie tests + +Nu is de vraag natuurlijk: **Na hoeveel uur koelt het af** - is dit stabiel genoeg om een nacht door te komen? Hieronder volgen de resultaten van enkele testen om een idee te geven. + +[![Tabel F](/images/guest-post/tabel-f.jpg)](/images/guest-post/tabel-f.jpg) + +Test tabel F ( in de koelkast van 9° C) : +- 360 gram water in de thermos voor de bain-marie en daarin een Weckpot met 170 gr. water. Het glas en deksel van de Weckpot zijn voorverwarmd aan 45°C. Het water in de thermos en in de Weckpot zijn ook 45° C. +Na 10 uur in de koelkast (9°C) heeft het geheel 26° C. + +[![Tabel G](/images/guest-post/tabel-g.jpg)](/images/guest-post/tabel-g.jpg) + +Test tabel G ( In de keuken- van 20°C, ‘s avonds, tot 17°C ‘s morgends.) +- Bij de start is alles weer aan 45°C, in de thermos is er 360gr. Water als bain -marie, in de Weckpot is er 170 gr. Water. Alles start aan 45°C. +Na 12u50' is heeft het geheel 31°C. + +[![Tabel H](/images/guest-post/tabel-h.jpg)](/images/guest-post/tabel-h.jpg) + +Test tabel H ( in de diepvries aan -17° C :-) ) + - Bij de start is alles weer aan 45°C, in de thermos : 360gr. Water, in de Weckpot 170 gr. Water. +Na 6 uur heeft het geheel 29° C. +Ik durfde de thermos niet langer in de diepvries houden om geen schade te hebben. +Aan de cijfers te zien was deze voorzorg overbodig. + +[![Tabel I](/images/guest-post/tabel-i.jpg)](/images/guest-post/tabel-i.jpg) + +Test tabel I ( In de keuken van 20° naar 15,5° C en terug tot 18°C) +- Start met de thermos met 360gram aan 45°C als bain-marie , maar de Weckpot samen met 170 gram water aan 20°C. Eerst nemen de Weckpot en het water warmte over via de bain-marie en de temperatuur klimt daardoor tijdelijk naar 33°C +Na 22 uur had het geheel 20°C. +Telkens ik de thermos open deed bij een meting was er wel temperatuursverlies. +In de praktijk zou het beter zijn om niet eventjes de kijken. Daarom test K (zie verder). + +[![Tabel J](/images/guest-post/tabel-j.jpg)](/images/guest-post/tabel-j.jpg) + +Test tabel J ( In de keuken met een inzetpotje en een kleine Weckpot, zie foto E1-E2-E3-E4 ) +- Inzetpotje met 233 gram water aan 36°C in de thermos, daar boven staat een kleine Weckpot met 63 gram desem aan 19°C. +Na 8,75 uur had de desem 20° C. +Keukenomgeving ging van 18° naar 16° C +Dit was een echte toepassing om een start desem actiever te maken. + +[![Tabel K](/images/guest-post/tabel-k.jpg)](/images/guest-post/tabel-k.jpg) + +Test tabel K (In de keuken van 20° naar 17°, 16° en terug 17°C) +-Start van de thermos met 370 gram water aan 38°C als bain -marie , en in de Weckpot is er 360 gram desem aan 6°C. (‘k Had mijn discard desem, waarmee ik crackers ga bakken, uit de frigo gehaald, daarom die 6°C.) +Na 19 uur heeft het geheel een temperatuur van 20°C. + +## Dus... Met welke temperatuur beginnen? + +Ik had graag geweten wat de begin temperatuur van de bain-marie moet zijn om een gekozen begintemperatuur van de desem te bekomen. Dat vraagt een beetje optellen, aftrekken, delen en vermenigvuldigen van enkele parameters. + +1 ) De soortelijke warmte S.W. ([zie wiki](https://nl.wikipedia.org/wiki/Soortelijke_warmte) voor definities): het aantal Joule per kilogram per graad Kelvin ( of Celcius in dit geval). + +c water = 4180 J/kg/°C +c glas = 800 J/kg/°C +c bloem = 1800 J/kg/°C +c deeg (53% hydr.) = 2600 J/kg/°C +c desem = 2990 J/kg/°C + +2) formule : Q=m.c.deltaT + +m = massa in kg, c = S.W., Q = warmte in J, deltaT =°C of °K (hier maakt dat verschil niet uit.) + +3) Basis gegevens die “ik” gebruik met “mijn” thermospot.. + +Gewicht water van Bain-Marie = 370 gram +gewicht van de weckpot met deksel : 525 gram +In mijn voorbeeld is het gewicht aan desem 360 gam +START temp is de temperatuur van de Weckpot EN de desem, die zijn gelijk. +EIND temp is de temperatuur die ik wil bekomen met opwarmen door de bain-marie +“Container temp” is de temperatuur van het water dat ik in de thermos giet. +LET OP : ik verlies +- 4 °C omdat de pot zelf moet opwarmen. + +**Voorbeeld** : +Weckpot van 525 gram met 360 gram desem aan18 °C. +Doel temperatuur = 29°C (verschil is 11 °C) +Wat is de temperatuur van de 370 gram die in de thermos moet? + +Desem: Q=m.c.delta T >> Q= 0,360 x 2990 x 11 = 11840 Joule. +Glas van Weck : Q=m.c.delta T >> Q= 0,525 x 800 x 11 = 4620 Joule. +Samen 16460 Joule. + +Hoe hoog was de temperatuur als de bain-marie van 370 gram water aan 29°C er +16460 Joule afgegeven heeft ? +Water: delta °T = Q/m x c is 16460 / (0,370 x 4180) = 10,6 °C +De bain -marie moet dus vertrekken aan 10,6 + 29 = 39,6 °C + +Plus ongeveer 4°C voor het verlies aan de pot. Dus 44 °C + + +Hopelijk is dit een hulp voor sommige zuurdesem liefhebbers! + +--- + +Hartelijk bedankt Dirk voor je uitvoerig onderzoek! + diff --git a/static/fb/docentindekijker.jpg b/static/fb/docentindekijker.jpg new file mode 100644 index 0000000..01c2f42 Binary files /dev/null and b/static/fb/docentindekijker.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/tabel-f.jpg b/static/images/guest-post/tabel-f.jpg new file mode 100644 index 0000000..a964e43 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/tabel-f.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/tabel-g.jpg b/static/images/guest-post/tabel-g.jpg new file mode 100644 index 0000000..f2ee767 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/tabel-g.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/tabel-h.jpg b/static/images/guest-post/tabel-h.jpg new file mode 100644 index 0000000..a25875e Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/tabel-h.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/tabel-i.jpg b/static/images/guest-post/tabel-i.jpg new file mode 100644 index 0000000..4f1fb06 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/tabel-i.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/tabel-j.jpg b/static/images/guest-post/tabel-j.jpg new file mode 100644 index 0000000..d41d921 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/tabel-j.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/tabel-k.jpg b/static/images/guest-post/tabel-k.jpg new file mode 100644 index 0000000..412de92 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/tabel-k.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/thermos_a.jpg b/static/images/guest-post/thermos_a.jpg new file mode 100644 index 0000000..08bc858 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/thermos_a.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/thermos_b.jpg b/static/images/guest-post/thermos_b.jpg new file mode 100644 index 0000000..3d1aafc Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/thermos_b.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/thermos_c.jpg b/static/images/guest-post/thermos_c.jpg new file mode 100644 index 0000000..8d69df5 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/thermos_c.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/thermos_d.jpg b/static/images/guest-post/thermos_d.jpg new file mode 100644 index 0000000..233a0fd Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/thermos_d.jpg differ diff --git a/static/images/guest-post/thermos_e.jpg b/static/images/guest-post/thermos_e.jpg new file mode 100644 index 0000000..4b812f8 Binary files /dev/null and b/static/images/guest-post/thermos_e.jpg differ